
Beden Dili Kullanımı
Kişiler arası iletişimde önemli etkili iletişim araçları kendi içinde üç temel açıdan ele alınır; yazılı, sözel ve sözsüz. Sözel iletişim becerileri ağırlık verilen konu olmasına rağmen gün içerisinde gerçekleştirilen iletişimin %70-80lik bölümünü sözsüz iletişimle gerçekleşir. Peki beden dilini etkili olarak nasıl kullanırız?
İşte beden dilini etkili ve güçlü bir şekilde kullanabilmemiz için bilmemiz gerekenler;
Etkili Beden Dili Kullanımı
İnsanlık tarihi açısından kullanılan en eski iletişim aracı beden dilidir. Çünkü insanlar daha sesleri bir araya getirip, kelimeleri oluşturmadan, beden dilleri aracılığı ile duygularını, düşüncelerini, isteklerini ve ihtiyaçlarını başka insanlarla paylaşmışlardır.
Jest ve mimikler bazen istenerek bilinçli olarak, bazen de spontan bilinçsiz olarak ortaya çıkan hareketlerdir. Ancak hepsinin bilinçli ya da bilinçaltı temelli bir nedeni vardır. Bununla birlikte herhangi bir jesti, mimiği yapan kişi iletişim kurduğu kişi/kişiler üzerinde hangi izlenimi yarattığını, onlara hangi anlamı aktardığını kesin olarak bilemez.
Jest ve mimikler duyguları yansıtmakta yoğun biçimde kullanıldıklarından, çok anlamlı ya da anlamca belirsiz olabilmektedirler. Örneğin; kaş çatma hoşnutsuzluk, onaylamama, şaşkınlık, can sıkıntısı, kızgınlık gibi birçok nedenden kaynaklanabilir ve değişik anlamlar aktarabilir. Doğru anlam beden dili dışavurumlarının içinde gerçekleştirildikleri ortam ve iletişim durumunun değerlendirilmesi ile belirlenebilir.
Mimikler
Mimiklerin kullanımı kişi daha bebekken, dünyaya gelişinin ilk üçüncü ayından itibaren kazanılmakta ve hissedilen duyguların en temel dışa vurumu olarak tüm yaşam süreci boyunca etkin bir biçimde kullanılmaktadır.
Yüz ifadelerinin çeşitliliğini daha iyi açıklayabilmek, anlamlandırabilmek ve iletişim açısından taşıdıkları önemi anlayabilmek için, yüzün bazı bölgeleri üzerinde, özellikle de göz ve göz hareketleri üzerinde durulması gerekmektedir.
1. Göz ve Göz Hareketleri
Mimiklerin arasında gözlerin ayrı bir yeri vardır. Gözler, hemen her toplumda insanın “ruhun aynası” olarak nitelendirilmektedir. İnsanlar bilincinde olmasalar da başkalarının bakışlarına önem vermektedirler.
Bir görüşmenin sonucunu etkileyebilecek ve iletişim kurulan kişi tarafından doğru bir şekilde yorumlanabilecek dört temel bakış yönü söz konusudur. Bu bakışlar; iş, sosyal, mahrem (flört) ve yan bakış yönüdür.
İş Bakış Yönü: İş ile ilgili konuşmalar gerçekleştirilirken, karşıdaki kişinin alnı ve gözleri arasında bir ovalin bölgenin olduğu varsayılır. Bakışlar bu bölgeye yöneltilerek, ikna edicilik boyutu artar.
Sosyal Bakış: bakış yönü, karşıdaki kişinin göz seviyesinin altına düştüğünde sosyal bir ortam oluşmaktadır. Birisine bakma ilgili yapılan deneyler, sosyal içerikli bir karşılaşma sırasında bakanın bakışlarının, karşıdakinin yüzünde gözler ve ağız arasındaki bir üçgene baktığını göstermiştir.
Mahrem (flört) Bakış: Bu bakışta gözler, çenenin altından kişinin vücuduna doğru yöneltilmektedir. Kadın ve erkekler bu bakışı birbirleri ile ilgilendiklerini göstermek için kullanırlar.
Yan Bakış: İlgi ve saldırganlık duygularını iletmede kullanılmaktadır. Hafif kalkmış kaşlar ve bir gülümseme ile desteklenmekte ise, ilgi, aşağıya dönük kaşlar, çatık alın ya da aşağıya dönük ağız köşeleri ile birlikte, şüpheli, saldırgan ya da eleştirel bir tavır anlamına gelmektedir.
Jestler
Jestler, genel olarak, baş, eller, kollar, bacakların hareketleri ve vücudun genel duruşu (postür) ile ilgili tüm hareket biçimlerini kapsayan bir beden dili alandır.
1. Baş Hareketleri
Başın çeşitli duruş biçimleri iletişim sürecince iletişimin içeriğini etkin olarak belirleme ve aktarma gücüne sahiptir. Gövde Ayakta durulması ve yüzün iletişimde bulunulan kişiye döndürülmesi, konuşulan ya da dinlenen kişiye karşı açık bir merkezin oluşturulması olarak yorumlanmaktadır.
Kişi ceketini ya da yeleğini düğmeleyerek, kollarını kavuşturarak, iskemleye ters oturarak ya da karşıdaki kişi ile yüz yüze konuşmak yerine omuzlarının üzerinden bakarak konuşuyorsa, merkezini kapalı tutmaktadır.
Kişinin göğsü dışarıda, omuzları geride ve çenesi dışarıya yönelirken, merkez saldırgan, omuzlar aşağı düşmüş bir konumda ise, merkez uysal bir görünüm sergilemektedir. Genelde açık bir merkez, karşıdaki kişiye karşı dost ve olumlu bir tavır içinde olunduğunu yansıtmaktadır.
2. Eller
İnsanların ellerini kullanışlarının üç temel şekli vardır. Birinci şekilde avuç içi açık olarak havaya bakmakta, ikinci şekilde avuç içi yere dönük tutulmakta ve üçüncü şekilde avuç kapalı, parmak ilerde bir şeyi işaret ediyor konumda durmaktadır.
İnsanlar avuç içlerini bilinçsiz olarak duygu, düşünce ve iç dünyalarına ilişkin bilgi aktarmada yoğun bir biçimde kullanmaktadırlar. Örneğin, birisi karşısındaki kişiye açılmaya ya da gerçeği söylemeye başladığında avuçlarının tamamını ya da bir kısmını karşısındaki kişi açmaya başlamaktadır. Çünkü çoğu insan avuçları açıkken yalan söylemekte zorlanmaktadır.
Ellerin açık avuçların yukarı baktığı ‘dilenci’ pozisyonunda, kişi karşısındakiler üzerinde bir otorite yaratmak istememekte, aksine iletişim kurmak ya da ikna etmeyi arzular. Elin ‘diktatör’ konumu, avucun dış bölgesi karşısındaki kişiye gösterilmesi durumudur .Sert bir anlam içerdiği gibi, konuşan kişinin karşısındaki konuşan kişilerin kendisini dinlemesi için yapabileceği jestlerdendir.
3. Kollar
Kollarla yapılan jestler, genel olarak, kişinin karşısındaki ile bir ilişkiye girme isteminde olup olmadığının göstergeleri olarak yapılan beden dili dışavurumlarıdır.
Pasif bir şekilde, hareketsiz, vücudun iki yanından aşağıya sarkıtılan kollar ve eller, kişinin dış dünya ile ilişkiye girmek istemediğinin bedensel işaretleridir. Benzer biçimde büyük bir hayal kırıklığı yaşandığı zaman da kişi, içinde bulunduğu ruh halini düşmüş omuzlar, kollar ve ellerle ortaya koymaktadır. Bunun tam tersi bir durum, duygusal açıdan açık insanların hareketlerinde gözlemlenmektedir.
Kollarla yapılan hareketler arasında, kolların kavuşturulması, üzerinde en fazla tartışılan jestleri başında yer almaktadır. Kişi kendisini tehdit ya da tedirgin eden bir durum/kişi karşısında, bu olumsuz tavırları sözsüz bir mesajla kollarını kavuşturarak, bir barikat oluşturarak bertaraf etmeye çalışmaktadır.
4. Bacaklar
Bacak hareketleri, jestlerin bir alt dalı olarak beden dili dışavurumları kapsamında incelenmektedir. Bu doğrultuda bacaklar ile yapılan hareketler, otururken bacakların konumu, ayakta iken bacakların konumu olarak iki ana başlık altında incelenmektedir.
Otururken Bacakların Konumu: İnsanlar otururken bacaklarını çeşitli biçimlerde yerleştirmektedirler. Bu yerleştirişler arasında en sık kullanılan bileklerin kilitlenmesi, bacak bacak üstüne atma, “sandalyeye binme”, hazır olma ve sahiplenme hareketleridir.
Ayakta Dururken Bacakların Konumu: Bacaklar ayakta dururken de, kişinin içinde bulunduğu duygusal yapıyı ya da düşündüklerini sözsüz olarak açıklamak üzere çeşitli konumlarda tutulmaktadır. En genel şekli ile bacaklar ayakta iken, kavuşturulabilir ya da karşıdaki kişiye yönelik olarak açılabilir.
Sözsüz İletişim ve Alt Dalları
Sözsüz iletişim; duyguları, düşünceleri ifade etmede başvurulan, konuşulan ve yazılan kelimelerin dışında kalan tüm vücut hareketlerini, susma ve sesin tonu gibi özellikleri, seçilen aksesuarları ve bunların model ve renklerini, mekan kullanımını ve kişiler arasında tutulan mesafe ile ilgili tüm uygulamaları içeren bir iletişim türüdür. Bu doğrultuda sözsüz iletişim üç alt dala ayrılarak incelenebilmektedir:
Sessiz İletişim (Beden Dili): Sadece görsel olanı, yani gözün gördüğü beden hareketlerini kapsamaktadır. Sessiz iletişim çoğu zaman beden dili ya da vücut dili olarak da adlandırılmaktadır.
Sesli İletişim: Duyulabilen, konuşma ile ortaya çıkan ve dilden bağımsız olan ama dil ile yakından ilgili olgular (vurgular ve konuşmalar) ve bağımsız ifadeler (sesli gülmek veya içini çekmek) sözsüz iletişimin bu yönü kapsamında ele alın-maktadır.
Nesnel İletişim: Kişilerin görüntülerini tamamlayan unsurlar (kıyafet, seçilen renkler, kullanılan aksesuarlar, kişinin çekicilik düzeyi, kullanılan ya da sahip olunan koku, zamanı kullanma vb. konular) sözsüz iletişim nesnel iletişim yönü kapsamında incelenmektedir.
Benzer İçerik Önerileri | |
---|---|
Beden Dili Okumanın Yolları | Aşıkları Ele Veren Davranışları |